انتقال بتن مخلوط شده به معنای انتقال بتن از مکانی که در آنجا مخلوط شده به محل ساخت و ساز است. در ادامه رایج ترین روش های حمل و نقل بتن که بصورت گسترده استفاده می شوند را مورد بررسی قرار می دهیم:

استانبولی و زنبه

برای انتقال بتن، در حجم‌ها و مسافت‌های خیلی کم و یا مکان‌هایی که امکان استفاده از فرغون وجود ندارد می‌توان از استانبولی و یا زنبه استفاده کرد. از استانبولی برای انتقال حدود 25 کیلوگرم (10 لیتر) بتن استفاده می‌شود، مسافت بهینه 10 متر و حداکثر مسافت قابل حمل، 25 متر توصیه می‌شود.

حداکثر ظرفیت توصیه شده برای حمل با زنبه 60 کیلوگرم (25 لیتر) بتن و طول حمل نیز 25 تا 30 متر می‌باشد.

چرخ دستی یا فرغون

فرغون های معمولی گنجایش حمل 80 کیلوگرم بتن را دارند. این نوع فرغون ها برای مسافت های افقی طولانی مورد استفاده قرار می گیرند.

فرغون های موتوری ظرفیت حمل 800 کیلوگرم بتن را دارند و برای مسافت های 300 متری مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین این فرغون ها برای حمل بتن در سطوح با شیب 20 درصد می توانند مورد استفاده قرار گیرند. اگر یک بخش از بتن را در یک فرغون و بخش دیگر را در فرغون دیگری قرار دهید می تواند برای شما مشکل ساز باشد زیرا یکنواختی بتن آسیب خواهد دید.

دامپر

از دامپر برای مسافت های طولانی و دارای سطح هموار می‌توان استفاده نمود. حداکثر طول حمل با این وسیله 300 متر و طول حمل بهینه 100 متر است.

با استفاده از دامپر می‌توان در حدود 250 تا 750 کیلوگرم (حدود 100 تا 300 لیتر) بتن را حمل کرد. این نکته را در نظر داشته باشید که مسیر حمل باید کاملاً هموار بوده زیرا در صورت وجود دست انداز در مسیر حمل ممکن است بتن دچار جداشدگی شود.

دلو یا جام

برای انتقال بتن به وسیله دلوها یا جام‌ها نیاز به بالا برنده و یا جرثقیل است. معمولاً دلوها دارای ظرفیت بین 100 تا 1000 لیتر هستند ، اما حجم جام‌ها بیشتر است که برای پروژه‌های بزرگ استفاده می‌شود.

ناوه (شوت)

ناوه ها ابزارهایی هستند که کاربری آسان دارند و در عین حال استفاده از آن ها اقتصادی، ازران و سریع می باشد. با استفاده از ناوه می توان بتن را به نقاط پایین‌تر و در ارتفاع کمتر منتقل کرد.

نکاتی که در حین استفاده از ناوه بایستی به آن ها توجه کرد:

• استفاده از ناوه برای انتقال بتن به ارتفاع بیشتر از 2 متر باید جلوگیری شود زیرا ناوه طولانی باعث جداشدگی اجزا و خشک‌شدن مخلوط بتن می‌گردد ، بنابراین باید از ناوه کوتاه استفاده کرد. به عنوان راهنمایی، در صورت استفاده از یک ناوه، چنانچه بتن دچار جداشدگی گردید باید در نوع وسیله و یا طول آن تجدید نظر نمود
• ناوه هایی که آهنی هستند توانایی حمل حدودا 1500 متر مکعب بتن را دارند.  
• برای آنکه مخلوط درون ناوه مجدداً مخلوط گردد، بهتر است که در انتهای ناوه از یک ناودانی و یا قیف هادی عبور کند. این عمل همچنین باعث می‌شود که از جداشدگی اجزای بتن جلوگیری شود، بویژه اگر سرعت بتن روی ناوه زیاد باشد.
• مخلوط بتن باید دارای کارایی کافی و چسبنده باشد تا به راحتی درون ناوه حرکت کند. برای مثال باید از بتن‌هایی با اسلامپ 5 تا 10 سانتیمتر استفاده نمود.

تراک میکسر

تراک میکسر وسیله‌ای برای حمل بتن آماده است. کارخانه‌های بتن آماده معمولاً به دو گروه تقسیم می‌شوند. برخی کارخانه‌ها فقط عملیات پیمانه‌ کردن را انجام می‌دهند، و برخی دیگر از کارخانه‌ها غیر از عملیات پیمانه کردن، عمل مخلوط کردن را نیز انجام می‌دهند. به عبارت دیگر، در کارخانه‌، مصالح پیمانه شده و مقادیر معین مصالح بتن به درون کامیون مخلوط‌کن ریخته می‌شود، اما عمل اختلاط در حین حمل، قبل از تخلیه بتن در دیگ کامیون مخلوط‌کن صورت می‌گیرد و آب مخلوط در حین حمل و یا در محل کارگاه به مخلوط خشک اضافه می‌گردد. بر همین اساس به این روش، پیمانه خشک نیز گفته می‌شود.

اما در گروه دوم کارخانه‌ها، بتن آماده شده، به درون دیگ کامیون مخلوط‌کن ریخته می‌شود. دیگ کامیون مخلوط‌کن دارای دو سرعت دوران کند و تند می‌باشد. دور کند یا سرعت بهم زدن2 تا 5 دور در دقیقه و دور تند یا سرعت اختلاط 7 تا 13 دور در دقیقه است.

در هنگام استفاده از کامیون مخلوط‌کن، باید موارد زیر رعایت گردد:

• از زمانی که آب به مخلوط خشک بتن افزوده می‌شود تعداد دوران 70 تا 100 دور با سرعت تند برای اختلاط اولیه کافی است. اگر بتن آماده در داخل دیگ حمل شود و بخواهیم در هنگام تخلیه همگنی را مجدداً به دست آوریم، کافی است 30 تا 40 دور با سرعت کند بتن را بهم زنیم. حداکثر تعداد دوران دیگ به 300 دور (شامل دور کند و تند)، محدود می‌گردد، به این ترتیب، مدت حمل در شرایط عادی (به غیر از بتن ریزی در هوای گرم و سرد) از زمان بارگیری تا تخلیه، به 1 تا 5/1 ساعت محدود می‌شود. اما از 300 دور چرخش دیگ فقط حداکثر 100 دور باید سرعت مخلوط کردن و بقیه باید با سرعت بهم زدن باشد، زیرا زمان طولانی حمل و یا تعداد چرخش زیاد دیگ باعث کاهش اسلامپ، سایش سنگدانه‌ها و بدنه دیگ و همچنین کاهش مقاومت و دوام بتن می‌گردد.
• درمواردی که مدت انتقال بتن طولانی است و یا احتمال وجود ترافیک سنگین وجود دارد، بهتر است از روش مخلوط خشک استفاده شود و آب مخلوط در کارگاه به سایر مصالح اضافه گردد. هر چند در این حالت، کنترل دقیق مقدار آب با اشکال رو به رو می‌گردد و نیاز به نظارت دقیق است تا آب مخلوط به مقدار تعیین شده افزوده شود.

• اگر از کامیون مخلوط کن برای اختلاط اولیه (پیمانه خشک) استفاده شود، حجم بتن ساخته شده در آن باید به دو سوم ظرفیت اسمی دیگ محدود گردد. به عنوان مثال، با کامیون مخلوط کن با ظرفیت اسمی 6 متر مکعب می‌توان 4 متر مکعب بتن به روش پیمانه خشک را، مخلوط کرد.

استفاده از کامیون مخلوط کن برای بتن‌های زیر توصیه نمی‌شود:

• بتن با اسلامپ کمتر از 40 میلیمتر
• بتن با حداکثر اندازه سنگدانه بیش از 50 میلیمتر
• بتن با نسبت آب به سیمان کمتر از 4/0 ( بدون استفاده از مواد افزودنی روان‌ کننده و یا فوق‌روان‌کننده)
• در روش پیمانه خشک نباید از میکروسیلیس به صورت پودر استفاده گردد، زیرا توزیع ذرات میکروسیلیس در مخلوط به صورت یکنواخت انجام نمی‌شود.

مسیرهای کابلی

مسیرهای کابلی در پروژه هایی استفاده می شوند که باید بتن را در راستای یک گودی، رودخانه، دریا یا جاده حمل کرد.

بالابرها

بالابرها برای بالا بردن باکت های بتنی مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع حمل و نقل بتن می تواند برای ساخت و ساز ساختمان های چند طبقه، پل ها و برج ها مورد استفاده قرار گیرد.

سیستم مونوریل

سیستم مونوریل نیازمند یک ریل است و همچنین واگنی که بروی مسیر ریلی سوار شده باشد و بتواند در سرعت 80 تا 90 متر بر دقیقه حرکت کند. از این نوع سیستم ها در ساخت تونل ها، سدها و از این دست ساخت و سازها استفاده می شود.
ممکن است به خاطر وجود دست انداز در نقطه اتصال ریل ها در مسیر واگن، تفکیک بتن صورت بگیرد.

آماده سازی توسط تیم محتوایی بتن کاوه